شمیم گل نرگس

یک روش گام به گام برای انجام پژوهش، از شروع تا پایان

1. ایده

ابتدا موضوع و ایده‌ای را در نظر بگیرید. می‌توانید درباره موضوع مورد نظر با استاد خود مشورت کنید یا از بخش مرجع کتابخانه و یا اینترنت استفاده کنید. طوفان  فکری ایده / شناسایی یک مشکل / سوال. مهم نیست که چقدر اینها   شما را در انجام پروژه راهنمایی می کند ، بلکه تقریبا بخشی جدایی ناپذیر از هر پروژه تحقیقاتی است که باعث می شود هر محقق به ایده های اصلی خودش برسد. شما نیاز دارید که یک مشکل در زمینه ای که  انتخاب کرده اید را شناسایی کنید، که باید حل شود و یا سوالی را جواب دهید  که  تا به حال پاسخ داده نشده است. در این مرحله، یک قلم و کاغذ بهترین دوست شما ست. بدون هیچ گونه نگرانی در مورد ساختار یا فرمت تحقیق، شروع به نوشتن ایده ها – درهر زمینه ای که واقعا مورد علاقه شما شماست بکنید، تا زمانی که آن در چارچوب پروژه شما  بیافتد. در این مرحله ارزش یاداوری را دارد که هرچه شما در موضوع مورد نظر علاقه مند تر باشید، راحتر می توانید از موانع عبور کنید و پروژه خودتان را انجام دهید– از  نوشتن ایده ها  صرف نظر نکیند. با  تمرکز بر نوشتن می توانید از افکار مزاحم نجات پیدا کنید. ابتدا در یک جای آرام فکر کنید. پس از یک یا دو دقیقه، ایده بهتری در ذهن شما شکل می گیرد.

2. شناسایی یک موضوع

سعی کنید موضوع خود را به صورت یک سؤال مطرح کنید. سپس مفاهیم یا کلمات کلیدی اصلی آن موضوع را شناسایی کنید.

3. آزمودن موضوع

قبل از اینکه یک موضوع مشخص را برای تحقیق خود انتخاب کنید، قدری در اینترنت جستجو کنید و اطمینان حاصل کنید که موضوع مورد نظر شما قبلاً در مقاله دیگری به طور کامل پوشش داده نشده باشد. همچنین بررسی کنید که آیا اطلاعات کافی برای انجام پژوهش مورد نظر وجود دارد یا نه. مخصوصاً اگر قصد دارید که از داده‌هایی در پژوهش خود استفاده کنید، از قبل مطمئن شوید که امکان دسترسی به داده‌های مورد نظر وجود دارد.

اگر اطلاعات زیادی در مورد موضوع مربوطه وجود دارد سعی کنید که به یک جنبه خاص از آن بپردازید تا موضوع محدود شود. در مقابل اگر اطلاعات کمی در مورد موضوع مورد نظر وجود دارد می‌توانید با استفاده از اصطلاحات و عبارات کلی‌تر، موضوع خود را گسترش دهید.

4. پیدا کردن اطلاعات پایه و پیش‌زمینه

بعد از اینکه موضوع اصلی پژوهش و کلمات کلیدی آن را مشخص کردید، یک یا چند منبع پایه را جهت برداشت اطلاعات پیش‌زمینه و پایه پیدا کنید. این منابع پایه به شما کمک می‌کنند تا زمینه تحقیق خود را بیشتر درک کنید و به طور کامل‌تری از مفاهیم شناخته شده درباره موضوع اطلاع پیدا کنید. این منابع ایده‌ای در مورد میزان و نوع اطلاعات موجود به دست می‌دهند. همچنین فرهنگ لغات موضوع مورد نظر را پیدا کنید. معمولاً یک سری مقالات مروری در مورد هر موضوع وجود دارد. منابعی که در این مقالات فهرست شده‌اند نقطه آغاز خوبی برای تحقیقات بعدی هستند.

5. پیدا کردن کتاب‌ها و مقالات مرتبط

برای پیدا کردن کتاب‌ها و مقالات مرتبط می‌توانید به کتابخانه‌ها یا سایت‌های مجلات پژوهشی مراجعه کنید. در بسیاری از سایت‌ها دانلود مقاله رایگان نیست.

6.ارزیابی منابع

بعد از اینکه مقالات یا کتاب‌ها را شناسایی کردید چند نکته را در مورد آن‌ها بررسی کنید:

– نام مؤلف یا نام مجله: در مورد کتاب‌ها به تحصیلات و سابقه پژوهشی مؤلف دقت کنید. آیا در مقالات دیگری هم از آثار این مؤلف نام برده شده است؟ در مورد مقالاتی که از اینترنت پیدا می‌کنید به نام مجله و سایت دقت کنید. برای مثال سایت های

  www.ensani.ir

www.noormags.ir

– به سال نشر و ناشر نیز توجه کنید.

– به شماره ویرایش کتاب دقت کنید. اگر ویرایش چندم باشد نشان دهنده این است که کتاب چند بار ویرایش و بازنگری شده و همچنین بیانگر این است که این کتاب به یک منبع استاندارد در حوزه مورد نظر تبدیل شده است و قابل اطمینان است.

7. تحلیل محتوای منابع

– هدف نوشتار: مقدمه (کتاب) یا چکیده (مقاله) را مطالعه کنید تا هدف نویسنده را تشخیص دهید. فهرست مطالب را مرور کنید تا یک دید کلی در مورد مطالب پیدا کنید.

– مخاطب هدف: مخاطب هدف نویسنده چه نوع مخاطبی بوده است؟ آیا نوشتار مربوطه بسیار مقدماتی، بسیار فنی، یا بسیار پیشرفته است و یا اینکه متناسب با نیاز شما است؟

– نوع اطلاعات :

* آیا اطلاعات درج شده نظر شخصی هستند یا واقعیت؟ البته همیشه تشخیص نظر شخصی از واقعیت آسان نیست.

* آیا به نظر می‌رسد اطلاعات ارائه شده به خوبی معتبر هستند یا مورد تردید هستند و به وسیله شواهد تجربی پشتیبانی نمی‌شوند؟

* آیا دیدگاه مؤلف بی‌طرفانه  و با بیانی عاری از احساسات ارائه شده یا متعصبانه است؟

منبع:http://www.irantahgig.ir/?p=4880    

http://www.danesh118.ir 

پژوهش بیانگر نوعی حلقه ارتباطی بین تجربه و كاربرد و در همان حال، علم و عمل افراد است، نتایج حاصل از یك طرح تحقیق بسیار زیاد است: مسایل و مشكلات علمی، حل می شوند، نوعی مشاركت در تئوری صورت می گیرد و درك افراد از پدیدهء مورد پژوهش بیشتر می شود. كرلینجر دو مقوله گسترده از تحقیق را مطرح كرد: بررسی قوانین كلی و تشخیص یك وضعیت خاص، بررسی قوانین كلی، منجر به مشاركت هایی در تئوری می شود و تعمیم هایی در مورد پدیده های طبیعی به وجود می آورد؛ تشخیص یك وضعیت خاص منجر به حل مشكلات ضروری و عملی می گردد وظیفه ی كاربردی علم است یعنی معرفی فعالیتی برای پیشبرد دانش و بهبود وضع آدمی است.

با توجه به عقاید بیكن و موارد مشابه ای كه در جامعه ما وجود دارد موانع پژوهش در ایران را می توان در سه مقولهء كلی دسته بندی كرد: موانع آموزش كار آمد ، تعیین حدود دخالت دولت از فعالیت ها و وظایف آن و تأمین مالی پژوهش و موانع بودجه ای. كه پرداختن به این موانع و تعیین راه هایی برای سیاست گذاری و اجرای صحیح در این سه مقوله می تواند تا حد زیادی رهگشای مسائل تحقیقاتی باشد.

 بنا به عقیده كولیر تحقیق و پژوهش، ابزاری است كه از عهده ی تركیب و هماهنگ نمودن عناصر ناهمگون بر می آید. بنابراین در جهت برطرف كردن موانع تحقیق به یكسری فعالیت های سازمان یافته از ناحیه دولت ها احتیاج می باشد. در اینجا لازم است میان حكومت های مقتدر و متمركز و حكومت های دولت سالار تمایز قایل شویم. كه در این مورد باید به نكته هایی توجه كنیم كه

اولا دولت خود را مجاز به دخالت در چه حوزه هایی از مسایل جامعه می داند.

ثانیاً استفاده از كدام شیوه را برای دخالت اداره جامعه مجاز می شمارد و

ثالثاً این دخالت ها با چه درجه ای از كارآیی صورت می گیرد.

اقتدار حكومتی بستگی به درجه كارآیی دخالت هایش دارد نه به میزان وسعت دخالت هایش؛ در حالی كه معیار دولت سالاری پوشش دخالتی و عدم رعایت اصالت فرد انسانی است. از این دیدگاه برنامه ریزی برای توسعه به این معنی است كه باید كارها را بر اساس پیش بینی های علمی و به صورت هماهنگ پیش برد؛ لذا اگر تكلیفی تعیین می شود مانند تكلیفی است كه یك پزشك برای مریض تعیین می كند.

 بنابراین باید دید علم تحول اجتماعی چه حوزه هایی را حوزه دخالت دولت می شمارد. اساساً‌ بعضی از فعالیت ها برای بخش خصوصی دارای بازده لازم نیست، در حالی كه برای توسعه كشور از جمله الزامات است. این بخش از فعالیت ها باید الزاماً توسط دولت بر عهده گرفته شود و به انجام برسد. مهم ترین و اولین این نوع فعالیت ها تأسیس موسسات نظریه پردازی و تحقیقاتی است. در این مورد دولت با تأسیس این موسسات كه در واقع سازندگان مكاتب فكری هستند شرایطی فراهم می كند كه دانشمندان علوم اجتماعی فارغ از مشكلات روزمره و گذران زندگی بتوانند به مسایل كشور بپردازند و راه كارهای مناسب اداره امور را بیابند. بدون این موسسات برنامه ریزی علمی توسعه ممكن نیست و كار توسعه الزاماً به تجربه و خطا و اتلاف منابع می انجامد. در حقیقت دولت باید ، منابع اولیه این موسسات را تأمین كند و اداره آن ها را به دانشمندان و محققان بسپارد و در آن ها دخالت نكند وگرنه نتیجه لازم به دست نخواهد آمد. پس در زمینه امور علمی، تحقیق و توسعه و حوزه ی آمار و نظام اطلاعاتی در سطح بسیار وسیع الزاماً باید دولت به عهده بگیرد .

باید وزارتخانه های دولتی هر یك رشته های مربوط به خود موسسات تحقیقاتی دایر كنند و با همكاری و مشاركت فكری و مالی بخش خصوصی در زمینه  پدیدآوردن كالاها و تكنیك های جدید تولیدی مبادرت ورزند؛ و نتایج آن را نه در خدمت یك یا دو

شركت و سازمان خـاص، بــلكه در خــدمت كل صنایع و حرف ذی ربط قرار دهند.
 
كمبود بودجه پژوهشی باید توسط مدیریت صحیح در تخصیص بودجه برطرف گردد. در كشورهای توسعه یافته، بخشی از فعالیت های پژوهشی در دانشگاه ها از طریق بخش صنعت تأمین می شود در حالی كه در ایران، به دلیل ارتباط ضعیف دانشگاه و صنعت این كار صورت نمی گیرد. این خلاء باید توسط یك ارگان به شرطی كه به یك سازمان عریض و طویل و بی خاصیت تبدیل نشود، پر شود. در حالی كه هفتاد درصد تحقیقات كشور در دانشگاه ها و مراكز پژوهشی وابسته به آن صورت می گیرد ، تنها ده درصد از بودجه پژوهش كشور به بخش پژوهش آموزش عالی اختصاص یافته است .
 
شاید بتوان برای رفع این معضل به راه حلی اشاره كرد. هرگاه دولت و مجلس، قانونی را تدوین و تصویب كنند كه به موجب آن، تمام یا بخشی از هزینه های واقعی تحقیقات در واحدهای تولیدی، به عنوان مالیات پرداخت شده ی آن واحدها تلقی گردد، انگیزه لازم برای تحقیق و حمایت مالی محقق شكل خواهد گرفت. قانون اساسی، نظام مقدس جمهوری اسلامی را مكلف ساخته كه استعدادها را بارور كند و امكانات آموزشی و پـژوهشی را فراهم آورد. بنابراین اگر شرایطی پیش آید كه با نظارت عالیه ی دولت، پژوهش و آموزش های لازم در محل واحدهای صنعتی به سامان بنشیند، مقصود قانون گذار حاصل آمده و منعی برای مصرف بخشی از بودجهء عمومی در این راه باقی نمی ماند.

 ـ در مقایسه آموزش و پژوهش می توان این دو را این گونه تعریف كرد كه تحقیق به معنی تلاش برای یافتن پدیده های نو و آموزش، انتقال علم حاصل از این تحقیق است .

در اهمیت علم و آموزش همین بس كه وحی خاتم پیامبران با كلمه إقراء آغاز شد. تحقیق ، تاریخی به درازای تاریخ انسان دارد و اعتقاد بر این است كه آن میوه ممنوع كه باعث راندن آدم از بهشت شد ، پژوهش و جستجو بود. نظام آموزشی هنگامی برای توسعه مساعد خواهد بود كه تحقیق و پژوهش نهادی گردد، از انتقاد و روح نو آوری استقبال كند. فضای كلاس هایش بتواند برای آموزش گیرندگان، توفان ذهنی  برپا نماید. در حین درس، دست هایی بیشتر بلند شود، گفتگو سر بگیرد. جر و بحث بیفتد، برنامه های درسی و روش های تدریس، دانش آموزان و دانشجویان را مسأله دار كند و به افكارشان دامن بزند، به اندیشیدن برانگیزاند و فرهنگ محافظه كاری، نوگریزی و ترس موهوم از روش ها و ایده های بدیع و جدید بر آن ها چیره نشود.

منبع: تبيان

شیخ بهایی در تمام علوم رسمی زمان خود دست داشت و در شماری از آنها منحصر به فرد بود. او در حوزه معارف دینی و علوم اسلامی استاد بود. در سلسله اجازات روایی، از محدثان امامی برجسته قرن یازدهم به شمار می‌رود و طرق بسیاری از اجازات محدّثین در قرون اخیر به او و از او به پدرش و شهید ثانی منتهی می‌شود.

وی از ۲۵ سالگی در تفسیر قرآن به خوض و تدقیق پرداخته و آن را اشرف علوم دانسته است. مهمترین کوشش بهائی، ارائه توجیه و تعلیلی در مورد وضع معانی جدید برای تقسیم‌بندی احادیث از سوی متأخران است. به گفته وی، وقوع فاصله زمانی بین متأخرین و سلف صالح و احتمال از میان رفتن کتب اصول اخبار، و اشتباه بین احادیث مورد اعتماد قدما با غیر آن، و به طور خلاصه انسداد طرق تشخیص احادیث مورد وثوق قدما، باعث شد تا متأخران به وضع معانی جدید برای اصطلاحاتی چون صحیح، حَسَن و موثّق دست یازند و ملاک جدیدی برای تمیز اخبار ارائه دهند. وی همچنین به ریشه‌های تقسیم‌بندی قدما و تعریف آنان از صحیح و حسن و موثق اشاره می‌کند.

گذشته از علوم و معارف اسلامی، مهمترین حوزه فعالیت علمی بهائی، ریاضی و سپس معماری و مهندسی بوده و در جغرافیا و نجوم نیز تبحر داشته است.

منبع:http://fa.wikishia.net/view/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C